ترجمه مقاله نظرات حسابداری در شفاف سازی اجتماعی شرکت ها
عنوان فارسی مقاله: شفاف سازی اجتماعی شرکت و نظریات حسابداری
جهت دانلود محصول اینجا کلیک نمایید
مبانی نظری و پیشینه تحقیق سکونتگاه های غیررسمی و سرمایه اجتماعی
| دسته بندی | جغرافیا |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 648 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 110 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
فهرستـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-1- تعریف و ساختیابی اسکان غیررسمی................ 5
2-2- ویژگی های سکونتگاه های غیر رسمی.............. 6
2-2-1- اقتصادی...................................... 7
2-2-1-1- مفهوم بخش غیررسمی اقتصاد.................... 8
2-2-2- فرهنگی...................................... 10
2-2-3- اجتماعی..................................... 10
2-2-4- حقوقی....................................... 10
2-2-4-1- انواع مالکیتها و نحوه تملک................ 11
2-2-5- کالبدی...................................... 11
2-2-5-1- انواع استقرار و مکانیابی.................. 12
2-2-6- مسکن......................................... 12
2-2-7- بافت سکونتگاهها و ساختار شبکه ارتباطی........ 13
2-2-8- دسترسی به خدمات و امکانات روبنایی و زیربنایی. 13
2-3- مروری بر سیر اسکان غیررسمی در جهان.......... 15
2-4- روند تکوین و تکامل سکونتگاههای غیررسمی...... 16
2-4-1- تهاجم سازمان یافته........................... 17
2-4-2- تصرف خزنده................................... 18
2-4-3- بازتقسیم زمین................................ 18
2-5- طبقه بندی سکونتگاه های غیر رسمی............ 19
2-6- بررسی دلایل شکل گیری اسکان های غیررسمی در کشورهای در حال توسعه............................................ 21
2-6-1- عوامل ساختاری جامعه.......................... 23
2-6-2- عوامل سازمانی................................ 23
2-6-3- فقدان سیستم های حمایتی و مشارکتی............. 23
2-6-4- فعالیتهای باندهای (مافیایی) نامشروع زمین..... 24
2-6-5- ناکارآمدی سیاستهای تأمین مسکن................ 24
2-6-6- غیرقابل استطاعت بودن واحدهای مسکونی برای فقرای شهری 24
2-7- فقر شهری و ارتباط آن با اسکان غیررسمی....... 25
2-7-1- تعریف فقر:................................... 25
2-7-2- فقر و اسکان غیر رسمی......................... 26
2-8- شناخت برنامه نهادهای جهانی مرتبط با اسکان غیررسمی و دیدگاههای آنها................................... 28
2-8-1- بانک جهانی (Word Bank)......................... 28
2-8-2- هبیتات(UN-HABITAT)........................... 30
2-8-3- برنامه عمران ملل متحد (UNDP)................. 32
2-9- رویکردهای فلسفی- سیاسی نسبت به سکونتگاههای غیررسمی 33
2-9-1- دسته اول: لیبرال............................. 33
2-9-2- دسته دوم: رادیکالی........................... 33
2-9-3- دسته سوم: جامعه گرایی........................ 34
2-10- رویکردهای مداخله در توسعه سکونتگاه های غیررسمی: 34
2-10-1- دوره اول (دهه 1960)......................... 35
2-10-1-1- رویکرد نادیده انگاری...................... 37
2-10-1-2- رویکرد حذف و تخلیه اجباری................. 38
2-10-1-3- رویکرد مسکن عمومی:........................ 39
2-10-2- دوره دوم (دهه 1970)......................... 40
2-10-2-1- رویکرد زمین و خدمات....................... 42
2-10-2-2- رویکرد ارتقاءبخشی (بهسازی)................ 43
2-10-2-3- توسعه اندک افزا (افزایشی)................. 46
2-10-2-4- رویکرد خودیاری............................ 46
2-10-3- دوره سوم (دهه 1980)......................... 47
2-10-3-1- رویکرد ارتقای محیطی....................... 49
2-10-3-2- رویکرد توانمندسازی........................ 51
2-10-4- دوره چهارم (دهه اخیر)....................... 58
2-10-4-1- حکمروایی خوب.............................. 58
2-11- جمع بندی و نتیجه گیری...................... 65
2-12- اهمیت سرمایه اجتماعی...................... 68
2-13- تعریف سرمایه اجتماعی..................... 69
2-14- گونه های مختلف سرمایه اجتماعی........... 70
2-14-1- سرمایه اجتماعی درون گروهی............... 71
2-14-2- سرمایۀ اجتماعی بین گروهی................. 71
2-14-3- سرمایۀ اجتماعی ارتباطی...................... 71
2-15- دیدگاه های نظری سرمایه اجتماعی............. 72
2-15-1- دیدگاه مبتنی بر اجتماع محلی................. 72
2-15-2- دیدگاه شبکه ها.............................. 73
2-15-3- دیدگاه نهادی................................ 74
2-15-4- دیدگاه هم افزایی............................ 75
2-16- عوامل موثر بر ایجاد، حفظ و نابودی سرمایۀ اجتماعی 76
2-16-1- بستگی شبکه های اجتماعی...................... 76
2-16-2- ثبات........................................ 77
2-16-3- ایدئولوژی................................... 77
2-16-4- وابستگی افراد به یکدیگر..................... 77
2-17- سنجش سرمایه اجتماعی........................ 78
2-17-1- الگوهای اندازه گیری سرمایه اجتماعی...... 78
2-17-2- سطوح تحلیل............................... 79
2-17-2-1- سطح خرد................................... 79
2-17-2-2- سطح میانی................................. 80
2-17-2-3- سطح کلان................................... 80
2-18- ابعاد سرمایه اجتماعی....................... 81
2-19- شاخصهای سرمایۀ اجتماعی..................... 81
2-20- جمع بندی و نتیجه گیری...................... 85
2-1- تعریف و ساختیابی اسکان غیررسمی
اصطلاح حاشیهنشینی یا سکونتگاههای حاشیهای، بر فرآیند تاریخی دلالت دارد که شکلهایی از تأمین مسکن و اسکان گروههای کمدرآمد را، همچون زاغه یا آلونکنشینی به شکلهای پراکنده یا متمرکز، تصرف عدوانی و سازمان یافتهی اراضی در قالب جنبشهای اجتماعی خودجوش، تا جنبۀ سوداگرانه به خود گرفتن این روند به شکل خانهسازی و تفکیک غیررسمی زمین، به ویژه در مناطق روستایی، را دربرمیگیرد. با توجه به روند ساختیابی این پدیده در زمان و مکانهای گوناگون، اصطلاحهای دیگری نیز مانند؛ سکونتگاههای خودرو[1]، برنامهریزی نشده[2]، غیرقانونی[3]، غیررسمی[4]، یا نابسامان و غیرمنتظم[5] برای آنها به کار بردهاند که هیچکدام بهتنهایی الزاماً نمیتواند تمامی وجوه آن را توصیف کند. زیرا ساختیابی این پدیده در امتداد زمان و مکانهای گوناگون میتواند به شکلهای متنوعی روی دهد. بنابراین، گزینش مفاهیم گوناگون از یکسو بر توصیف و شناخت سیر تحول این پدیده دلالت میکند و از سوی دیگر، میتواند بیانگر راهحل برگزیدهای برای مواجه با آن نیز باشد. در دهه هفتاد (میلادی) اصطلاحات تصرف عدوانی، سکونتگاههای برنامهریزی نشده یا غیرقانونی، بر راهحلهایی دلالت میکردند که عمدتاً بر سیاست تخریب این سکونتگاهها و جابجایی اجباری ساکنان آن مبتنی بود. در اواخر دهه هشتاد، به تدریج پس از طرح شدن مفهوم بخش غیررسمی اقتصاد از سوی سازمان جهانی کار، به مثابه بخشی از بازار اشتغال، اصطلاح سکونتگاههای غیررسمی نیز به تدریج رایج شد تا از این رهگذر در حکم بخشی از بازارهای غیررسمی زمین و مسکن که نیاز اقشار کمدرآمد شهری از دیدگاهی حقوقی، و در نتیجه مخالفت با تخریب و تجدید اسکان اجباری دلالت میکرد، و از سوی دیگر میتوانست با این سوء تعبیر همراه شود که رسمی کردن و بهسازی این گونه سکونتگاهها به معنای تعمیم معیارها و قوانینِ شهرسازیِ با برنامه رسمی است.
از مجموعه این مفاهیم، و سیر تحول تاریخی آن میتوان ساختیابی اسکان کمدرآمدهای شهری را به دو مرحله تقسیم کرد. مرحله نخست؛ را میتوان به روند مهاجرتها از نقاط روستایی و شهرهای کوچک به نقاط شهری بزرگ در مقیاس ملی و منطقهای نسبت داد، و آن را در حکم مرحلهای گذرا از روند تأمین مسکن گروههای کمدرآمد شهری به شمار آورد، زیرا هنگامی مهاجرت تحقق مییابد که بختهای اجتماعی افراد برای تأمین درآمد و اشتغال، تحت تأثیر وضعیت اقتصادی یا اقلیمی- جغرافیایی در مبدا به شدت رو به کاهش می‌گذارد، و به این ترتیب مهاجرت تنها به معنای پویایی یا جابجایی مکانی نیست، بلکه شکلی راهبردی برای بقا پیدا میکند. مرحلۀ دوم زمانی آغاز میشود که با افزایش بهای مسکن و خدمات شهری و ناکارآمدی سیاستهای به اجرا گذارده شده، به تدریج بر شمار گروههایی افزوده میشود که نمیتوانند از عهدۀ این گونه هزینهها برآیند و رانش گروههای کمدرآمد شهری به سوی نواحی پیرامون شهری آغاز میشود؛ میتوان از این پدیده به عنوان سرریز اقتصادی- اجتماعی شهرهای بزرگ یا به بیان دیگر به حاشیه رانده شدن شهروندان سابق یاد کرد. به این ترتیب، برخلاف تصور موجود، ساکنان اینگونه سکونتگاهها فقط مهاجران روستایی نیستند، بلکه با گذشت زمان شمار چشمگیری از آنها را افراد شاغل در بخش رسمی اقتصاد شهرهای بزرگ تشکیل میدهند. افزون بر این، تهدید دائمی و پیوسته در جهت تخریب این گونه سکونتگاهها، و به رسمیت شناخته نشدن نحوۀ تأمین مسکن در آنها که سرمایه اصلی گروههای کمدرآمد و بخشی از سرمایه اقتصادی کل جامعه محسوب میشود، یکی از عوامل موثر بر ناپایداری اینگونه سکونتگاهها و از موانع قرار گرفتن آنها در متن روند برنامهریزی شهری، تشدید انزوای اجتماعی و در نهایت عدم تمایل به مشارکت در برنامههای بهسازی و ارتقای کیفیت سکونت به شمار میآیند (جواهریپور، 1381: 86-83).
[1]spontaneous
[2]unplanned
[3]illegal
[4]informal
[5]irregular
مبانی نظری و پیشینه تحقیق سکونتگاه های غیررسمی و سرمایه اجتماعی
| دسته بندی | جغرافیا |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 648 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 110 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
فهرستـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-1- تعریف و ساختیابی اسکان غیررسمی................ 5
2-2- ویژگی های سکونتگاه های غیر رسمی.............. 6
2-2-1- اقتصادی...................................... 7
2-2-1-1- مفهوم بخش غیررسمی اقتصاد.................... 8
2-2-2- فرهنگی...................................... 10
2-2-3- اجتماعی..................................... 10
2-2-4- حقوقی....................................... 10
2-2-4-1- انواع مالکیتها و نحوه تملک................ 11
2-2-5- کالبدی...................................... 11
2-2-5-1- انواع استقرار و مکانیابی.................. 12
2-2-6- مسکن......................................... 12
2-2-7- بافت سکونتگاهها و ساختار شبکه ارتباطی........ 13
2-2-8- دسترسی به خدمات و امکانات روبنایی و زیربنایی. 13
2-3- مروری بر سیر اسکان غیررسمی در جهان.......... 15
2-4- روند تکوین و تکامل سکونتگاههای غیررسمی...... 16
2-4-1- تهاجم سازمان یافته........................... 17
2-4-2- تصرف خزنده................................... 18
2-4-3- بازتقسیم زمین................................ 18
2-5- طبقه بندی سکونتگاه های غیر رسمی............ 19
2-6- بررسی دلایل شکل گیری اسکان های غیررسمی در کشورهای در حال توسعه............................................ 21
2-6-1- عوامل ساختاری جامعه.......................... 23
2-6-2- عوامل سازمانی................................ 23
2-6-3- فقدان سیستم های حمایتی و مشارکتی............. 23
2-6-4- فعالیتهای باندهای (مافیایی) نامشروع زمین..... 24
2-6-5- ناکارآمدی سیاستهای تأمین مسکن................ 24
2-6-6- غیرقابل استطاعت بودن واحدهای مسکونی برای فقرای شهری 24
2-7- فقر شهری و ارتباط آن با اسکان غیررسمی....... 25
2-7-1- تعریف فقر:................................... 25
2-7-2- فقر و اسکان غیر رسمی......................... 26
2-8- شناخت برنامه نهادهای جهانی مرتبط با اسکان غیررسمی و دیدگاههای آنها................................... 28
2-8-1- بانک جهانی (Word Bank)......................... 28
2-8-2- هبیتات(UN-HABITAT)........................... 30
2-8-3- برنامه عمران ملل متحد (UNDP)................. 32
2-9- رویکردهای فلسفی- سیاسی نسبت به سکونتگاههای غیررسمی 33
2-9-1- دسته اول: لیبرال............................. 33
2-9-2- دسته دوم: رادیکالی........................... 33
2-9-3- دسته سوم: جامعه گرایی........................ 34
2-10- رویکردهای مداخله در توسعه سکونتگاه های غیررسمی: 34
2-10-1- دوره اول (دهه 1960)......................... 35
2-10-1-1- رویکرد نادیده انگاری...................... 37
2-10-1-2- رویکرد حذف و تخلیه اجباری................. 38
2-10-1-3- رویکرد مسکن عمومی:........................ 39
2-10-2- دوره دوم (دهه 1970)......................... 40
2-10-2-1- رویکرد زمین و خدمات....................... 42
2-10-2-2- رویکرد ارتقاءبخشی (بهسازی)................ 43
2-10-2-3- توسعه اندک افزا (افزایشی)................. 46
2-10-2-4- رویکرد خودیاری............................ 46
2-10-3- دوره سوم (دهه 1980)......................... 47
2-10-3-1- رویکرد ارتقای محیطی....................... 49
2-10-3-2- رویکرد توانمندسازی........................ 51
2-10-4- دوره چهارم (دهه اخیر)....................... 58
2-10-4-1- حکمروایی خوب.............................. 58
2-11- جمع بندی و نتیجه گیری...................... 65
2-12- اهمیت سرمایه اجتماعی...................... 68
2-13- تعریف سرمایه اجتماعی..................... 69
2-14- گونه های مختلف سرمایه اجتماعی........... 70
2-14-1- سرمایه اجتماعی درون گروهی............... 71
2-14-2- سرمایۀ اجتماعی بین گروهی................. 71
2-14-3- سرمایۀ اجتماعی ارتباطی...................... 71
2-15- دیدگاه های نظری سرمایه اجتماعی............. 72
2-15-1- دیدگاه مبتنی بر اجتماع محلی................. 72
2-15-2- دیدگاه شبکه ها.............................. 73
2-15-3- دیدگاه نهادی................................ 74
2-15-4- دیدگاه هم افزایی............................ 75
2-16- عوامل موثر بر ایجاد، حفظ و نابودی سرمایۀ اجتماعی 76
2-16-1- بستگی شبکه های اجتماعی...................... 76
2-16-2- ثبات........................................ 77
2-16-3- ایدئولوژی................................... 77
2-16-4- وابستگی افراد به یکدیگر..................... 77
2-17- سنجش سرمایه اجتماعی........................ 78
2-17-1- الگوهای اندازه گیری سرمایه اجتماعی...... 78
2-17-2- سطوح تحلیل............................... 79
2-17-2-1- سطح خرد................................... 79
2-17-2-2- سطح میانی................................. 80
2-17-2-3- سطح کلان................................... 80
2-18- ابعاد سرمایه اجتماعی....................... 81
2-19- شاخصهای سرمایۀ اجتماعی..................... 81
2-20- جمع بندی و نتیجه گیری...................... 85
2-1- تعریف و ساختیابی اسکان غیررسمی
اصطلاح حاشیهنشینی یا سکونتگاههای حاشیهای، بر فرآیند تاریخی دلالت دارد که شکلهایی از تأمین مسکن و اسکان گروههای کمدرآمد را، همچون زاغه یا آلونکنشینی به شکلهای پراکنده یا متمرکز، تصرف عدوانی و سازمان یافتهی اراضی در قالب جنبشهای اجتماعی خودجوش، تا جنبۀ سوداگرانه به خود گرفتن این روند به شکل خانهسازی و تفکیک غیررسمی زمین، به ویژه در مناطق روستایی، را دربرمیگیرد. با توجه به روند ساختیابی این پدیده در زمان و مکانهای گوناگون، اصطلاحهای دیگری نیز مانند؛ سکونتگاههای خودرو[1]، برنامهریزی نشده[2]، غیرقانونی[3]، غیررسمی[4]، یا نابسامان و غیرمنتظم[5] برای آنها به کار بردهاند که هیچکدام بهتنهایی الزاماً نمیتواند تمامی وجوه آن را توصیف کند. زیرا ساختیابی این پدیده در امتداد زمان و مکانهای گوناگون میتواند به شکلهای متنوعی روی دهد. بنابراین، گزینش مفاهیم گوناگون از یکسو بر توصیف و شناخت سیر تحول این پدیده دلالت میکند و از سوی دیگر، میتواند بیانگر راهحل برگزیدهای برای مواجه با آن نیز باشد. در دهه هفتاد (میلادی) اصطلاحات تصرف عدوانی، سکونتگاههای برنامهریزی نشده یا غیرقانونی، بر راهحلهایی دلالت میکردند که عمدتاً بر سیاست تخریب این سکونتگاهها و جابجایی اجباری ساکنان آن مبتنی بود. در اواخر دهه هشتاد، به تدریج پس از طرح شدن مفهوم بخش غیررسمی اقتصاد از سوی سازمان جهانی کار، به مثابه بخشی از بازار اشتغال، اصطلاح سکونتگاههای غیررسمی نیز به تدریج رایج شد تا از این رهگذر در حکم بخشی از بازارهای غیررسمی زمین و مسکن که نیاز اقشار کمدرآمد شهری از دیدگاهی حقوقی، و در نتیجه مخالفت با تخریب و تجدید اسکان اجباری دلالت میکرد، و از سوی دیگر میتوانست با این سوء تعبیر همراه شود که رسمی کردن و بهسازی این گونه سکونتگاهها به معنای تعمیم معیارها و قوانینِ شهرسازیِ با برنامه رسمی است.
از مجموعه این مفاهیم، و سیر تحول تاریخی آن میتوان ساختیابی اسکان کمدرآمدهای شهری را به دو مرحله تقسیم کرد. مرحله نخست؛ را میتوان به روند مهاجرتها از نقاط روستایی و شهرهای کوچک به نقاط شهری بزرگ در مقیاس ملی و منطقهای نسبت داد، و آن را در حکم مرحلهای گذرا از روند تأمین مسکن گروههای کمدرآمد شهری به شمار آورد، زیرا هنگامی مهاجرت تحقق مییابد که بختهای اجتماعی افراد برای تأمین درآمد و اشتغال، تحت تأثیر وضعیت اقتصادی یا اقلیمی- جغرافیایی در مبدا به شدت رو به کاهش می‌گذارد، و به این ترتیب مهاجرت تنها به معنای پویایی یا جابجایی مکانی نیست، بلکه شکلی راهبردی برای بقا پیدا میکند. مرحلۀ دوم زمانی آغاز میشود که با افزایش بهای مسکن و خدمات شهری و ناکارآمدی سیاستهای به اجرا گذارده شده، به تدریج بر شمار گروههایی افزوده میشود که نمیتوانند از عهدۀ این گونه هزینهها برآیند و رانش گروههای کمدرآمد شهری به سوی نواحی پیرامون شهری آغاز میشود؛ میتوان از این پدیده به عنوان سرریز اقتصادی- اجتماعی شهرهای بزرگ یا به بیان دیگر به حاشیه رانده شدن شهروندان سابق یاد کرد. به این ترتیب، برخلاف تصور موجود، ساکنان اینگونه سکونتگاهها فقط مهاجران روستایی نیستند، بلکه با گذشت زمان شمار چشمگیری از آنها را افراد شاغل در بخش رسمی اقتصاد شهرهای بزرگ تشکیل میدهند. افزون بر این، تهدید دائمی و پیوسته در جهت تخریب این گونه سکونتگاهها، و به رسمیت شناخته نشدن نحوۀ تأمین مسکن در آنها که سرمایه اصلی گروههای کمدرآمد و بخشی از سرمایه اقتصادی کل جامعه محسوب میشود، یکی از عوامل موثر بر ناپایداری اینگونه سکونتگاهها و از موانع قرار گرفتن آنها در متن روند برنامهریزی شهری، تشدید انزوای اجتماعی و در نهایت عدم تمایل به مشارکت در برنامههای بهسازی و ارتقای کیفیت سکونت به شمار میآیند (جواهریپور، 1381: 86-83).
[1]spontaneous
[2]unplanned
[3]illegal
[4]informal
[5]irregular
ترجمه مقاله مدل نظری کنش اجتماعی عمدی در شبکه های اجتماعی آنلاین
جهت دانلود محصول اینجا کلیک نمایید
مبانی نظری و پیشینه تحقیق سلامت اجتماعی
| دسته بندی | علوم انسانی |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 105 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 59 |
پیشینه و مبانی نظری تحقیق سلامت اجتماعی
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
- همرا با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
- توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
- پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
- رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
- نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc
قسمتی از مبانی نظری متغیر:
برای مفهوم «سلامت اجتماعی» میتوان دو سطح در نظر گرفت. یکی «سطح کلان» که دربر دارندهی شاخصهای سلامت جامعه است و در این معنا سلامت اجتماعی را می توان معادل «جامعه ی سالم» در نظر گرفت که در آن شاخصهایی چون میزان فقر، آموزش، جرم، آلودگی های زیست محیطی، آزادیهای مدنی و غیره را می توان برای کل جامعه در نظر گرفت و سطح دیگر، «سطح خرد» است که به بررسی سلامت اجتماعی فردی با شاخصهایی چون میزان ارتباطات و تعاملات فردی، مهارت های اجتماعی، سازگاری، انطباق با محیط و غیره می پردازد. سطح اول به سلامت اجتماعی جامعه و دومی به سلامت اجتماعی افراد نظر دارد.
2-2-1- مفهوم سلامت اجتماعی فردی
مفهوم سلامت اجتماعی، مفهومی است که در کنار ابعاد جسمی و روانی سلامت، مورد توجه قرار گرفته است. بلوک و برسلو (1971) برای اولین بار در پژوهشی به مفهوم سلامت اجتماعی می پردازند. آن ها سلامت اجتماعی را با «درجه ی عملکرد اعضای جامعه» مترادف کرده و شاخص سلامت اجتماعی را ساختند. آن ها تلاش کردند تا با طرح پرسش های گوناگون در ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی سلامتی فردی، به میزان فعالیت و عملکرد فرد در جامعه برسند.
این مفهوم را چند سال بعد دونالد و همکارانش در سال 1978 مطرح کردند و استدلال آن ها این بود که سلامت، امری فراتر از گزارش علایم بیماری، میزان بیماری ها و قابلیت های کارکردی فرد است. آن ها معتقد بودند که رفاه و آسایش فردی امری متمایز از سلامت جسمی و روانی است. بر اساس برداشت آنها سلامت اجتماعی در حقیقت هم بخشی از ارکان وضع سلامت محسوب می شود و هم میتواند تابعی از آن باشد (به نقل از امینی رارانی، 1389).
طبق نظر کییز، حلقهی مفقوده در تاریخچهی مطالعات مربوط به سلامت، پاسخ به این سؤال است: آیا ممکن است افراد، کیفیت زندگی و عملکرد شخصی خود را بدون توجه به معیارهای اجتماعی، ارزیابی کنند؟ کییز در پاسخ به این سؤال، مفهوم سلامت اجتماعی را به عنوان یکی از ابعاد سلامت مطرح میکند. طبق تعریف وی سلامت اجتماعی عبارت است از: ارزیابی و شناخت فرد از چگونگی عملکردش در اجتماع و کیفیت روابطش با افراد دیگر، نزدیکان و گروههای اجتماعی که عضو آنهاست (کییز، 2004).
لارسن (1996) سلامت اجتماعی را به عنوان ارزیابی فرد از کیفیت روابطش با خانواده، دیگران و گروههای اجتماعی تعریف میکند و معتقد است که مقیاس سلامت اجتماعی، بخشی از سلامت فرد را می سنجد که نشانگر رضایت یا نارضایتی فرد از زندگی و محیط اجتماعی است و در واقع شامل پاسخ های درونی فرد (احساس، تفکر و رفتار) میشود.
به طور ضمنی، مفهوم سلامت اجتماعی کمتر شبیه به ابعاد جسمی و روانی سلامت است؛ اما در کنار سلامت جسمی و روانی، این نوع از سلامت نیز یکی از سه رکن اساسی اکثر تعریف های سلامتی است. تا حدودی این بدین دلیل است که سلامت اجتماعی هم به ویژگی های جامعه بر می گردد و هم به خصوصیات افراد. جامعه زمانی سالم است که فرصت و دسترسی برابر برای همه به خدمات و کالاهای اساسی وجود داشته باشد تا افراد جامعه به عنوان یک شهروند، عملکرد کاملی داشته باشند. نشانگرهای سلامت جامعه، ممکن است شامل عمل به قانون، برابری در ثروت، مشارکت در تصمیم گیری و سطح سرمایه ی اجتماعی باشد. سلامت اجتماعی افراد به سطح رفاه و آسایش در رابطه با چگونگی بودن در کنار دیگران، چگونگی واکنش افراد دیگر با فرد و چگونگی تعامل فرد با نهادهای اجتماعی و آداب و رسوم اجتماعی اشاره دارد.
مطالعهی مربوط به سلامت با استفاده از مدلهای زیستی، بیشتر بر وجه خصوصی از سلامت تأکید دارند؛ ولی افراد در درون ساختارهای اجتماعی و ارتباطات، قرار دارند و با چالش ها و تکالیف اجتماعی بی شماری رو به رو هستند. کییز (2004) معتقد است بهداشت روانی، کیفیت زندگی و عملکرد شخصی فرد را نمیتوان بدون توجه به معیارهای اجتماعی، ارزیابی کرد و عملکرد خوب در زندگی چیزی بیش از سلامت روانی، هیجانی و شامل تکالیف و چالشهای اجتماعی است.
سلامت هیجانی بیانگر رضایت و عاطفهی مثبت فرد در ارتباط با زندگی به معنای کلی (نه فقط زندگی اجتماعی) است. ابعاد سلامت روانی یک بازتاب درونی از سازگاری فرد و دیدگاهش نسبت به زندگی را بیان میکند. تنها یکی از 6 بعد سلامت روان (روابط مثبت با دیگران)، بیانگر توانایی برقراری و حفظ روابط صمیمی و اطمینان بخش بین فردی است؛ لذا در حالی که سلامت روانی و هیجانی بیانگر بعد خصوصی و شخصی ارزیابی های عملکرد فرد است، سلامت اجتماعی بیشتر به ابعاد اجتماعی و عمومی که افراد توسط آن عملکردشان را در زندگی ارزیابی می کنند، توجه دارد. ابعاد سلامت اجتماعی در مقایسه با بهداشت روانی و هیجانی، ممکن است کمتر بیانگر بهداشت روانی فرد باشند؛ اما تعریف کلی سازمان بهداشت آمریکا از بهداشت روانی، شامل ابعاد خاصی از قبیل فعالیت های پربار، روابط بالنده و توان انطباق با تغییرات می شود که همگی بیانگر ارتباط کامل فرد با اجتماع و زندگی اطرافش است (کییز، 2004).
1. Social Health.
2. Belloc & Breslow.
3. Donald.
1. Keyes, C.
2. Larson, J. S.